NGA POEZIA ZEN

Mjeshtrat kinez

ILUMINIZMI

1.REITO

Duke hedhur frerët e buajve pranë dhuratave,

jam xhveshur e rruar.

Ti pyet përse Bodhidharma vjen në lindje -

i çliruar nga çdo pengesë unë flas me vete si një i marrë.

2.SEIKEN - KHIKU

Për njëzet vjet pelegrin

jam endur në lindje e perëndim.

Duke u kthyer në Seken

nuk kam lëvizur asnjë grimë.

3.KISHU

Ja plase të qeshurit

sa mbërrite tek ne.

Më i bukur do të dukeshe

po të kishe rruar vetullat e panevojëshme.

4.KAIGEN

Mjeshtri plak i fryu pushit

që mbante në pëllëmbë të dorës

duke e zbuluar burimin  e vërtetë.

Shiko atje ku retë fshehin majën.

5.SOTOBA (1036-1101)

Mali - trupi i Budës,

përroi - predikimi i tij,

natën tjetër tetëdhjetë e katër poezi.

Si mund, si mund t’u mbush mendjen atyre?

6.HOGE

Shumë kohë pema ngeli sterile.

Në majën e saj – intriga resh.

Qyshse kam thyer brirët e demit prej balte

përroi ka rrjedhur në të kundërtën e vet.

7.EIAN

“Lisi në oborr” i Joshusë:

Askush nuk ka arritur t’i gjejë rrënjët e tij.

Duke ikur nga frutat e ëmbla të kumbullës

Këputin dardha aguridhe në kodra.

8.HOIN

Mbi pjerrësitë shkëmbore u dukën

kumbullat e lulëzuara. Nga vijë kështu?

Siç i sheh, Reiun,

vallëzojnë gjatë gjithë rrugës për në Sandai.

9.MONJU-SHINDO 

“Lisi në Oborr” i Joshusë

Duart e shtrira poshtë, të humbura midis degëve të dendura

Nuk arrijnë dot deri tek rrënjët. Dishepulli Kaku çirret:

“Joshu s’ka thënë asgjë!”

10.SHOFU

Asnjë gjurmë pluhuri.

Ç’gjë është e vjetër, ç’gjë është e re?

Në shtëpinë mbi malin tim të kaltër,

asgjë nuk dëshiroj.

11.HAKUYO

Mbi pjerrësitë e larta - shtresa resh.

Lumi është i ftohtë në burimin e vet.

Në se do ta vërtetosh,

Zbrit nga maja.

12.MAKUSHO

Për dashurinë ndaj gjërave të vjetra e pa vlerë

Kam përçmuar të vërtetat që më rrethojnë

Këtu, para hundës sime.

13.SUIAN

Nuk ka nevojë të fshehësh gjurmët.

Tashmë pasqyra e vjetër

reflekton çdo gjë: edhe dritën e vjeshtës

të vesuar nga mjegulla e zbehtë.

14.CHIFU

As mendimet, As Budva, as qeniet njerëzore,

vetëm maja të kaltra rrethojnë Kullën e Pesë Feniksëve.

Në dritën e fundit të pranverës do të çlirohem

nga ky trup - nje dhelpër hidhet në strofkullën e luanit.

15.SOAN

Duke lundruar përmes lumit të njerëzve, dëgjova

Një thirrje, të thellë, ritmike.

Duke kërkuar ç’pata humbur,

Gjeta një aradhë shenjtorësh.

16.MOAN

E qartë, e qartë, shumë e qartë!

Kam përshkuar këmbëzbadhur lindje e perëndim.

Tani më të ndritëshme se hëna

Të tetëdhjetëmijë  portat e Dharmës

Më duken.

17.GEKKUTSU-SEI

Kam sjellë llambën prej smeraldi,

Merre: nuk fiket kurrë.

Ka kohë e ndezur,

Një motër, motër mbetet.

18.SEIGEN-YUIIN

Sa i gjerë është rrethi i fatit

E megjithatë, ajo nga mund

Të kapemi, ishte verbuar

Nga një reze drite.

19.LAYMAN YAKUSAI

Një rropamë shurdhuese,

Një hajdut i arratisur

Trupi im. Ç’kam

Mësuar?

Zoti i Asgjëje

Ka një fytyrë të errët.

20.MUMON EKAI(1183-1260)

Një vetëtimë, sy të zgurdulluar,

Çdo gjë e gjallë përthyhet.

Mali Sumero vallëzon

Në rrugën për Sandai.

21.KANZAN SHIGYO

Ku është shpella e dragoit?

Ndërsa mbrëmanet dremitem në pallatin

E zotit Sunyata, dëgjoj zogun,

Puhinë pranverore të shpërndajë

Lulet e pjeshkës.

22.TEKKAN

As intelekti, as Buddha, as jeta.

Eshtrat e Asgjësë janë shpërndarë.

Përse luani i artë

përpiqet të gjejë varrin e dhelprës?

23.DANGAI

Toka, lumi, mali,

Flokë bore të shkrira në ajër.

Si kam mundur të dyshoj?

Ku është veriu, jugu, lindja, perëndimi?

24.ICHIGEN

Joshui thërret: “Qeni nuk është Buddha”,

Çdo gjë dëshmon jetën,

Deri edhe gjarpri gjysëm i ngordhur

I ngjeshur brënda shportës.

T’i japësh atij që ka, t’i marrësh

Atij që nuk ka: kurrë me tepri.

Përktheu Agim Mato